ĐẶNG TẤT (1357 – 1409)

Đặng Tất (1357 -1409) quê ở Hà Tĩnh, làm chức châu phán Hóa châu dưới triều nhà Hồ. Nhà Minh xâm chiếm Đại Ngu, họ Hồ thất bại, người Chiêm tiến quân chiếm lại đất cũ Thăng Hoa, Đặng Tất xin với Trương Phụ cho mình cai quản Hóa châu. Trương Phụ cho Đặng Tất làm Đại tri châu Hóa châu, người Chiêm rút binh về.

Khi Trương Phụ dẫn quân về nước, Trần Ngỗi khởi nghĩa, lập ra nhà Hậu Trần, xưng là Giản Định đế, khởi binh ở Ninh Bình. Đặng Tất nghe tin, liền giết quan nhà Minh ở Hóa châu, đem quân ra theo Giản định đế, được phong làm quốc công. Quân Hậu Trần tiến quân ra Bắc, đánh bại Mộc Thạnh ở trận Bô Cô, Mộc Thạnh chạy rút vào thành Cổ Lộng. Giản Định đế muốn tiến binh đuổi gấp, đánh Đông Quan, Đặng Tất chủ trương tiêu diệt những kẻ còn sống sót và bao vây các thành.

Tháng 2 năm 1409, Giản Định đế nghe lời gièm pha, triệu Đặng Tất và Nguyễn Cảnh Chân đến và giết chết họ.

==//==

Đến tận hôm nay, cái chết của Đặng Tất vẫn còn mang nhiều nỗi niềm và phân giải của hậu thế.

Bước đầu giặc mới sang còn mạnh, còn hung hãn, Đặng Tất biết nhún nhường chờ đợi thời cơ. Khi nghe tin họ Trần khởi nghĩa, ông liền giết quan Minh, kéo binh mã các lộ ở Hóa Châu mà về cùng mưu phục quốc.

Ngay trận đầu tiến quân ra Bắc, Ông đã đánh cho tên tướng Minh Mộc Thạnh một trận thừa sống thiếu chết ở Bô Cô, khiến hắn phải bỏ chạy về Cổ Lộng, ngóng chờ Trương Phụ viện binh từ Đông Quan. Vua muốn tiến, Ông nhìn thấy thế chưa tiến được. Làm trái ý vua vì nghĩa trọn với giang sơn nên cuối cùng bị chính Vua mình thờ hại chết. Nhưng oan nghiệt thay cho cái chết của trung thần là do bọn thái giám gièm pha.

Vậy mới nói, cái chết Đặng Tất hậu thế tiếc thương là một, mà nuốt mật học bài học đoàn kết Vua – Tôi là mười.

Người đã chết rồi, chuyện cũng đã xảy ra nên không thể đoán tính làm sao. Nhưng trong 7 năm mà Nhà Trần tưởng mất lại phục hưng, còn thắng một trận lớn ở Bô Cô thì thế quân, thế nước theo đó mà tiến thì chưa biết 20 năm Bắc thuộc lần IV có xảy ra hay không? Nhưng nghĩ lại, Giản Định Đế Trần Ngỗi không biết lấy việc nước làm trọng, lấy tôn miếu xã tắc làm hơn và lấy con dân làm nhớ mà nghe lời kẻ hoạn quan để giết oan bậc tướng trung dũng đến nối phải chết ở Kim Lăng (Trung Quốc) thì rõ là thời vận nhà Trần cũng đến lúc hết.

Nước ta bao giờ chẳng phải là mồi ngon cho cường quốc. 1.000 năm bắc thuộc, thêm gần 1.000 năm độc lập, chỉ Trung Hoa là mưu đồ đồng hóa nước ta vào nước họ. Sau này có thêm đế quốc, thực dân vào toan tính chuyện của cường quốc, nhưng xuyên suốt vẫn thấy bóng dáng của “thiên triều” Trung Quốc muốn thôn tính và đồng hóa nước ta.

Nên, bài học đoàn kết của 1.000 năm đô hộ, 1.000 năm độc lập vẫn còn đó để nhắc nhở chúng ta và con cháu dòng giống Lạc Việt chúng ta về dã tâm thôn tính đất nước này, dân tộc này của những người lãnh đạo Hán tộc.

Nhưng nếu dân ta đoàn kết, trên dưới một lòng, thì chẳng những dã tâm bành trướng Trung Hoa đời đời không bao giờ thành hiện thực mà đến thiên thu vạn đại Tổ quốc ta vẫn trường tồn. Đó là trách nhiệm viết tiếp và viết mãi lịch sử hào hùng từ Tổ tiên ta cho đến tận thời Con Cháu chúng ta.

Nguồn: https://www.facebook.com/yeusuviet/photos/a.399500773432770.87498.398545340194980/1103246203058220/?type=3&theater