Cyrus là một trong những Đại Đế vĩ đại nhất của thế giới cổ đại. Vị vua đã khai ra Đế quốc Ba Tư huyền thoại, vị vua đã đưa quân chinh phục những vũng đất huyền thoại từ Tây Sang Đông, từ Bắc xuống Nam như Hy Lạp, Babylon, Ai Cập… và là vị Đại Đế đầu tiên đã đặt ra những giá trị nhân văn về quyền con người trong thế giới cổ đại.
Trong thế giới cổ đại, việc dùng quân đội để xâm lược các vùng đất giàu có và trù phú là rất bình thường. Nhưng với Cyrus, Ông có một chút khác biệt. Nếu Alexander Đại Đế chỉ sống cả cuộc đời với châm ngôn “một là theo ta, hai là chết, hãy chọn”, thì Cyrus lại có một châm ngôn vượt lên trên châm ngôn ấy: một là theo ta và cùng ta sống cuộc sống phú quý, hai là chết”. Chính câu nói này đã phác họa cuộc đời chinh chiến mở rộng lãnh thổ của vị Đại Đế sáng lập Đế quốc Ba Tư.
Khởi đầu, Ông đã chinh phục 4 đế quốc Media, người Saka, đế quốc Lydia và đế quốc Tân Babylon. Nhưng cuộc chinh phục Lydia và Babylon là những cuộc chinh phục đã để lại những dấu làm cho Ông khác hẳn với Caesar hay Alexander.
Croesus – vị vua hùng mạnh và giàu có của Lydia, không chấp nhận khuất phục trước sức mạnh của Cyrus, ngay cả khi đã được những nhà tiên tri thông thái mạc khải. Croesus chấp nhận một cuộc chiến sòng phẳng, tay đôi với Cyrus và đến khi bị dồn vào dãy thành trì cuối cùng của vương quốc mình, Ông tự lập dàn hỏa thiêu để trở về cõi vĩnh hằng.
Khi lửa bùng cháy, một cơn mưa dữ dội từ trời như trút nước và dừng lại khi ngọn lửa cuối cùng của giàn hỏa thiêu bị dập tắt, Croesus vẫn sống. Chứng kiến sự bi hùng của vị vua mình vừa chinh phục, Cyrus đã đến và chinh phục phần còn lại của Lydia – Croesus trở thành người bạn chiến đấu chinh phục những vùng đất mới cùng cyrus.
Đối với Nebuchadnezzar – vị vua của Babylon xinh đẹp với vườn Eden nổi tiếng trong thế giới cổ đại, Ông lưu lại dấu ấn vĩ đại của mình bằng một cách khác. Sau khi giam giữ vị vua của Babylon, Ông chém đầu tất cả những người chống đối còn ủng hộ vương triều cũ nhưng tuyệt nhiên không có bất kỳ một cuộc đổ máu thường dân nào, thậm chí Ông còn làm điều lớn lao hơn.
Năm 539, Cyrus Đại Đế - vị Vua của chinh phục và sáp nhập, xuống chiếu hạ lệnh để 40.000 người Do Thái dưới sự lãnh đạo của tư tế Joshua lên đường và trở về cố hương sau 70 năm lưu đày Babylon. Cùng với đó là việc tha thứ cho những dân tộc nô lệ khác trong suốt cuộc đời chinh phục của mình. Ông giữ lại mọi tôn giáo ở những quốc gia mình chinh phục. Truyền cho người Do Thái xây dựng lại đền thánh Jerusalem, truyền mở cửa đền thờ Marduk của người Babylon. Từ đó, người Do Thái xem Cyrus Đại Đế như một Người Được Xức dầu và những thầy tư tề Babylon công bố Ông là người cai trị hợp pháp của vương quốc.
Trong cuộc hành quân chinh phạt mà Ông không biết rằng đó sẽ là cuộc hành quân cuối cùng của mình. Ông đã để cho sự ngạo mạn và khinh thường chiến thắng sự không ngoan và thông suốt, để đưa đến kết quả đầu của Cyrus Đại Đế phải tắm trong vũng máu như lời của nữ chúa Massagetae đã nói trước khi Ông tiến quân chinh phạt vùng đất của Bà ấy.
Cyrus Đại Đế chinh phục các vùng đất bằng sức mạnh quân sự và xây dựng Đế quốc Ba Tư vĩ đại tồn tại 200 năm bằng tài năng của mình. Nhưng 200 năm đó được xây dựng trên nền tảng của sự quản lý khôn ngoan, hiểu biết mà Ông đã thực hiện.
Ông duy trì nền văn hóa, tín ngưỡng ở những vùng đất mình chinh phục. Không đồng hóa, không xóa bỏ, không tiêu diệt bất kể một dân tộc nào. Ngược lại, Ông cho họ sống hạnh phúc, tự do và giàu sang trong Đế quốc của mình – miễn là họ biết cống hiến và cống nạp cho sự thịnh vượng của Vương triều mà Ông cai trị.
Ông tiêu diệt những kẻ thù hung bạo, đốt cháy cả một thành phố với cư dân bên trong chỉ bởi vì họ không theo Ông. Nhưng Ông tha sống cho vị Vua của vương quốc mình vừa chinh phục, cho phép những dân tộc nô lệ được trở về với quê hương và cùng với họ xây dựng lại quê hương của họ trong Đế chế Ba Tư của riêng Ông.
Chính những điều này – tài năng, nhân từ và dũng cảm, khôn ngoan, đã làm cho Cyrus Đại Đế vĩ đại hơn tất cả những vị Vua Chinh Phạt khác trong thế giới cổ đại như Alexander hay Julius Cesaer. Thậm chí, ngày nay, những giá trị văn hóa, tín ngưỡng, chữ viết, những công trình kiến trúc, những kỳ quang vĩ đại của nhân loại tại Á Châu nếu được còn gìn giữ nguyên trạng, một phần cũng chính nhờ những bước chân chinh phục khôn ngoan của Cyrus Đại Đế.
Đăng nhận xét